Zwyrodnienia a ból

Załóżmy, że bolą nas plecy.

Co robimy?
Idziemy do lekarza i dostajemy skierowanie na badanie obrazowe.

Na badaniu wychodzi nam przepuklina krążka międzykręgowego, lub innego rodzaju uszkodzenie strukturalne w obrębie kręgosłupa.

Czy w takim wypadku można z góry założyć, że uszkodzenie to jest głównym powodem bólu, którego doświadczamy?

Żeby odpowiedzieć na to pytanie, posłużę się wynikami badań przeprowadzonych na osobach bezbólowych, oraz własnymi doświadczeniami z pracy z osobami bólowymi. Temat jest naprawdę mega ważny, dlatego że uświadomienie sobie wniosków płynących z tekstu poniżej pozwoli Ci nieco szerzej spojrzeć na temat korelacji bólu ze zwyrodnieniami i zrozumieć, dlaczego większość osób może żyć bez bólu przez długie lata unikając operacji czy innych inwazyjnych ingerencji lekarskich.

Wnioski z badań nad dyskopatią, jako jedną z najczęściej występujących zmian strukturalnych w obrębie kręgosłupa:

Dyskopatia – zwyrodnienie krążka międzykręgowego, często prowadzące do wypukliny lub przepukliny jądra miażdżystego. Często mylona z „wypadniętym dyskiem” 🙂

  • Główną przyczyną dolegliwości dyskopatycznych są predyspozycje genetyczne, wbrew powszechnej opinii, że jest to nieprawidłowe podnoszenie ciężkich obiektów.
  • Nie ma jednoznacznych przesłanek naukowych świadczących o tym, aby podnoszenie ciężaru przy zgiętym kręgosłupie zwiększało ryzyko powstawania dyskopatii (!!!)
  • Za to są bardzo silne dowody świadczące o tym, że brak aktywności fizycznej i treningu siłowego zwiększa ryzyko powstawania dyskopatii.
  • Jedynie 6% dolegliwości dyskopatycznych powstaje na skutek podnoszenia ciężarów.
  • Powtarzalne i cykliczne obciążanie kręgosłupa poprzez dźwiganie prowokuje adaptacje (wzmacnianie) krążków międzykręgowych wpływając pozytywnie na ich zdrowie.
  • Duża część dolegliwości dyskopatycznych ulega samoczynnemu leczeniu bez potrzeby ingerencji chirurgicznej.
  • Ruch jest kluczowym czynnikiem w przywracaniu sprawności po ostrych stanach dyskopatycznych, oraz zmniejsza prawdopodobieństwo ich nawrotu!
  • W obszernym badaniu wykryto dolegliwości dyskopatyczne w postaci wypukliny (protruzji) krążka międzykręgowego u:
    • 29% bezbólowych pacjentów w wieku 20-29rż.
    • 31% bezbólowych pacjentów w wieku 30-39rż.
    • 33% bezbólowych pacjentów w wieku 40-49rż.
    • 36% bezbólowych pacjentów w wieku 50-59rż.
    • 38% bezbólowych pacjentów w wieku 60-69rż.
    • 40% bezbólowych pacjentów w wieku 70-79rż.
    • 43% bezbólowych pacjentów w wieku 80+

Teraz kolej na kolana:

W badaniu 230 rezonansów magnetycznych bezbólowych kolan wykryto około:

  • 62%: zwyrodnienia chrząstki stawowej
  • 52%: obrzęk szpiku kostnego
  • 48%: uszkodzenia łąkotki
  • 46%: tendinopatia
  • 38%: uszkodzenia więzadeł
  • 33%: torbiel bakera
  • 26%: zapalenie kaletki
Podobnie wygląda sprawa z innymi stawami – są zwyrodnienia u ok. 40-50% osób, a nie boli ????‍♂️

Wnioski:

Przy tak dużej ilości uszkodzeń strukturalnych wykrytych u bezobjawowych pacjentów nie możemy traktować badania obrazowego jako jedynej solidnej podstawy do stwierdzenia, że źródłem doskwierającego bólu jest uszkodzenie tkanki, oczywiście za wyjątkiem tak ewidentnych przypadków jak np. duża przepuklina z uciskiem na korzeń nerwowy, worek oponowy, czy praktycznie brak chrząstki stawowej przy chondromalacjach rzepki najwyższego stopnia.

W mniej oczywistych przypadkach niezbędne są testy funkcjonalne oraz obszerna diagnostyka różnicowa. aby zapobiec niepotrzebnym ingerencjom chirurgicznym i innym inwazyjnym zabiegom.

Cytat dla podsumowania:

E.g. Gupta et al:
„There is no statistical association between the size of a lumbar disc herniation and the likelihood that a patient will fail conservative treatment and ultimately require surgery”

PL
„Nie ma statystycznego związku pomiędzy wielkością przepukliny krążka międzykręgowego lędźwiowego odcinka kręgosłupa a prawdopodobieństwem niepowodzenia leczenia zachowawczego pacjenta i ostateczną potrzebą wykonania operacji.”

Krótko mówiąc, ogromną ilość zwyrodnień dyskopatycznych kręgosłupa można ogarnąć fizjoterapią i ruchem 🙂

Podobnie z barkami, kolanami i innymi częściami ciała – uszkodzenia strukturalne statystycznie dość rzadko są faktycznym źródłem dolegliwości bólowych, za wyjątkiem świeżych urazów, choć i tutaj często trudno jest stwierdzić, czy dane uszkodzenie powstało podczas urazu, czy jest to może „stare” i nie dające dolegliwości bólowych uszkodzenie.

Jeden z wielu przykładów z mojej pracy:

Wrzesień. Przychodzi do mnie kobieta z bólem barku. Na badaniu obrazowym wyszło uszkodzenie obrąbka stawowego i została skierowana na operację barku w styczniu. Przyszła do mnie, żeby wzmocnić bark przed operacją, celem przyspieszenia procesu rehabilitacji pooperacyjnej.

Coś mi śmierdziało w tej diagnozie. Charakterystyka zgłaszanego bólu moim zdaniem nijak miała się do uszkodzenia obrąbka. Po trzech spotkaniach ze mną bark przestał boleć. Pracowaliśmy za pomocą neuroterapii, troszkę masażem, lecz głównie ruchem.
Operacja anulowana, bark zdrowy.

Takich przypadków jest niestety naprawdę sporo, a niesłusznie wykonywanych operacji jest zdecydowanie za dużo ????

Nawet lekarze dostrzegają ten problem!

Na koniec wrzucam historię neurochirurga z USA, który rzucił swoją pracę po ponad 20 latach treningów i praktyki, zawiedziony podejściem współczesnej medycyny do leczenia bólu i targany wątpliwościami co do jej efektywności.

Odkrył, że operacje neurochirurgiczne w większości przypadków można porównać do wymiany zagrzybiałego tynku w domu z cieknącym dachem. Co z tego, jak chwilowo usunęliśmy problem, skoro dach ciągle cieknie, a wilgoć się zbiera i prędzej czy później tynk znowu zapleśnieje.

Gooby w trakcie swojej praktyki lekarskiej odkrył, że styl życia, czyli czynniki takie jak dieta, aktywność fizyczna i zarządzanie stresem oraz psychoedukacja są dużo ważniejsze, niż operacje czy inne ingerencje lekarskie, które nie trafiają w źródło problemu. Krótko mówiąc, system ochrony zdrowia i opieka medyczna niestety nie została stworzona tak, aby promować najważniejsze wartości dla naszego zdrowia.

Tutaj film, na którym Gooby opowiada swoją historię – LINK
Polecam przejrzeć sekcję komentarzy 😉

Dla przypomnienia, czynniki wymienione przez Goobyego pokrywam w kursie Techniki Regulacji Układu Nerwowego.

Bibliografia:

  1. Świetna analiza badań nad dyskopatiami kręgosłupa pod TYM LINKIEM
  2. Horga et al, Prevalence of abnormal findings in 230 knees of asymptomatic adults using 3.0 T MRI. Skeletal Radiol. 2020 Jul;49(7):1099-1107. doi: 10.1007/s00256-020-03394-z. Epub 2020 Feb 14.
  3. Alpesh A Patel Evidence for an inherited predisposition to lumbar disc disease J Bone Joint Surg Am. 2011 Feb 2;93(3):225-9. doi: 10.2106/JBJS.J.00276.
  4. Michele C Battié. The Twin Spine Study: contributions to a changing view of disc degeneration. Spine J. 2009 Jan-Feb;9(1):47-59. doi: 10.1016/j.spinee.2008.11.011.
  5. Christopher T V Swain, Fumin Pan, Patrick J Owen, Hendrik Schmidt, Daniel L Belavy. No consensus on causality of spine postures or physical exposure and low back pain: A systematic review of systematic reviews. J Biomech. 2020 Mar 26:102:109312. doi: 10.1016/j.jbiomech.2019.08.006. Epub 2019 Aug 13.
  6. Nic Saraceni, Amity Campbell, Peter Kent, Leo Ng, Leon Straker, Peter O’Sullivan. Exploring lumbar and lower limb kinematics and kinetics for evidence that lifting technique is associated with LBPPLoS One. 2021 Jul 21;16(7):e0254241. doi: 10.1371/journal.pone.0254241. eCollection 2021.
  7. Elke Maurer, Christian Klinger, Roberto Lorbeer and others. Long-term effect of physical inactivity on thoracic and lumbar disc degeneration-an MRI-based analysis of 385 individuals from the general population. Spine J. 2020 Sep;20(9):1386-1396. doi: 10.1016/j.spinee.2020.04.016. Epub 2020 Apr 30.
  8. Pradeep Suri, David J Hunter, Cristin Jouve and others. Inciting events associated with lumbar disc herniation. Spine J. 2010 May;10(5):388-95. doi: 10.1016/j.spinee.2010.02.003. Epub 2010 Mar 29.
  9. Scott D Tagliaferri, Clint T Miller, Jon J Ford and others. Randomized Trial of General Strength and Conditioning Versus Motor Control and Manual Therapy for Chronic Low Back Pain on Physical and Self-Report Outcomes. J Clin Med. 2020 Jun 3;9(6):1726. doi: 10.3390/jcm9061726.
  10. James Steele and others. Can specific loading through exercise impart healing or regeneration of the intervertebral disc? Spine J. 2015 Oct 1;15(10):2117-21. doi: 10.1016/j.spinee.2014.08.446.
  11. Chun-Chieh Chiu and others. The probability of spontaneous regression of lumbar herniated disc: a systematic review. Clin Rehabil. 2015 Feb;29(2):184-95. doi: 10.1177/0269215514540919. Epub 2014 Jul 9.

Dodaj komentarz